01 Kasım 2018 itibariyle, kamu alımlarında, isteklilerin birbirleriyle eş zamanlı olarak rekabet ederek tekliflerini eksiltebildiği elektronik eksiltme uygulaması devreye alınmıştır. Anılan uygulama daha çok yeni olduğundan öngörülemeyen bazı durumlarla karşılaşılması muhtemeldir.
Aşağıda elektronik eksiltme ile ilgili bazı sorulara cevap verilmiştir. Lütfen düşüncelerinizi ve başkaca sorularınızı alttaki yorum kısmına yazınız.
#elektronikihale #eksiltme #ortakgirişim #EKAP #elektronikeksiltme #kısmiteklif #aşırıdüşükteklif #zamançizelgesi
ELEKTRONİK EKSİLTMEYE İLİŞKİN SORU VE CEVAPLAR
1- Yeni mevzuatımıza yeni giren elektronik eksiltmenin idarelerce uygulanması zorunlu mudur?
Hayır. Elektronik eksiltme yönteminin idarelerce kullanılması zorunlu değildir. Söz konusu mevzuat değişiklikleri yürürlüğe girmiş olsa dâhi, idareler elektronik eksiltmenin uygulanmadığı düzenlemelere göre de ihale yapmaya devam edebileceklerdir.
2- Elektronik eksiltme bir ihale usulü müdür?
Elektronik eksiltme bir ihale usulü olmayıp, açık ihale ve belli istekliler arasında ihale usullerinde uygulanabilmesi mümkün olan bir fiyat eksiltme (ya da fiyat dışı unsurlarda yapılan yenileme) yöntemidir.
3- Pazarlık usulünde ve Doğrudan teminde elektronik eksiltme yapılabilir mi?
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun Ek 5’inci maddesinde, açık ihale, belli istekliler arasında ihale ve Kanun’un 21 inci maddenin (a), (d) ve (e) bentleri uyarınca yapılan pazarlık usulü ihalelerde elektronik eksiltme uygulanabileceği düzenlenmiştir. Öte yandan, Mal Alımı, Hizmet Alımı ve Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliklerinin elektronik eksiltmeyi düzenleyen ilgili maddeleri incelendiğinde (Mal m. 58/B, Hizmet m. 59/B, Yapım m. 60/B) elektronik eksiltmenin sadece açık ihale ve belli istekliler arasında ihale usullerinde uygulanabileceğinin düzenlendiği görülecektir. Nitekim EKAP’taki elektronik eksiltme adımları da bu şekilde tasarlanmış sadece açık ihale ve belli istekliler arasında ihale usullerinde elektronik eksiltmeye izin verilmektedir.
Buna göre 4734 sayılı Kanunun 21’inci maddesinin hangi fıkrasına göre ihale edildiğine bakılmaksızın pazarlık usulü ile ihale edilen işlerde elektronik eksiltme, şimdilik uygulama alanı bulmamaktadır.
Yine bir ihale usulü olmayan doğrudan temin uygulamasında da elektronik eksiltme yapılması mümkün değildir.
4- Kısmı teklife açık ihalelerde ve fiyat dışı unsur belirlenen ihalelerde elektronik eksiltme yapılabilir mi?
Evet. Bu durumlarda elektronik eksiltme yapılabilir. Öte yandan mevcut uygulamada EKAP'ta şu an için sadece fiyat üzerinden elektronik eksiltme yapılabilmektedir.
5- Elektronik eksiltme yapılamayacak ihaleler hangileridir?
Elektronik eksiltme kural olarak mal alımı, hizmet alımı ve yapım işlerinde uygulanabilmekle beraber; ön proje ile çıkılan yapım işi ihaleleri ile hizmet alımı yolu ile ihale edilen danışmanlık hizmet alımlarında yapılmasına izin verilmemiştir.
Yine Alternatif teklif verilebilmesi öngörülen ihalelerde de elektronik eksiltme yapılamaz. İhale konusu alımın bütün teknik özelliklerinin net olarak belirlenmediği hallerde elektronik eksiltme yapılamaz.
6- Elektronik ortamda teklif alınmayan ihalelerde elektronik eksiltme yapılabilir mi?
İhalenin elektronik ortamda yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın istisnai durumlar hariç tüm ihalelerde elektronik eksiltme yapılması mümkündür. Buna göre hem kağıt tabanlı klasik ihalelerde (tekliflerin teklif dosyası ile idareye teslim edildiği), hem de tekliflerin elektronik ortamda alındığı ihalelerde elektronik eksiltme uygulanması mümkündür.
Ancak her iki durumda da sonraki aşama olan eksiltme aşamasındaki yeni teklifler EKAP üzerinden elektronik olarak alınır.
7- İsteklilerin elektronik eksiltmeye katılmaları zorunlu mudur?
İsteklilerin elektronik eksiltmeye katılmaları zorunlu olmayıp, elektronik eksiltmeye katılmamaları durumunda ilk teklifleri geçerlidir.
8- Ortak Girişimler elektronik eksiltmeye nasıl katılmalıdır?
Ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde eksiltmede sunulacak yeni tekliflerin ortak girişim ortaklarının tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur.
9- “Zaman çizelgesi” nedir?
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun Ek 5’inci maddesinde eksiltmeye davet formu ekinde isteklilere Zaman çizelgesi gönderileceği belirtilmiştir. Bu çizelgede eksiltme tur sayısı, turların başlangıç ve bitiş saatleri ve turlar arasındaki bekleme süreleri belirtilir.
10- Eksiltme tur sayısı kaç olmalıdır? Turlar arası süre ve bekleme süreleri ne kadar olmalıdır?
Eksiltme tur sayısı en fazla beş olmak üzere idarelerce belirlenir. Turlar arası bekleme süresi ve tur süreleri ile ilgili bir sınırlama olmamakla beraber idareler makul süreler belirlemelidir.
11- Kısmi teklife açık ihalelerde elektronik eksiltme nasıl uygulanır?
Kısmi teklife açık olan ihalelerde, kısımlardan biri, birkaçı ya da tüm kısımlar için elektronik eksiltme yapılabilmesi mümkündür.
Kısmi teklife açık ihalelerde zaman çizelgesi, davet edilecek istekliler yönünden diğer kısımlarda yapılacak eksiltmeler ile çakışmayacak şekilde düzenlenmelidir. Yani birden fazla kısma geçerli teklif veren isteklilerin teklif verdikleri her kısım için elektronik eksiltmeye katılımları hesaba katılarak, bu kısımlar farklı zamanlarda elektronik eksiltmeye açılmalıdır.
12- Fiyat dışı unsur belirlenen ihalelerde elektronik eksiltme nasıl yapılır?
Eğer elektronik eksiltmenin fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurlar üzerinden yapılması planlanıyorsa, eksiltmeye davette yeni tekliflere göre sıralamayı düzenleyen matematiksel formülün isteklilere gönderilmesi gereklidir. Buna göre ilân ve doküman hazırlama aşamasında bu formüle esas olacak ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde kullanılacak bütün unsurlar belirlenmeli ve dokümanda belirtilmelidir.
13- Aşırı düşük teklif açıklaması istenen ihalelerde elektronik eksiltme yapılır mı?
Sadece teklif fiyatı üzerinden veya fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurlar üzerinden elektronik eksiltme, yalnızca Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılan ihalelerde yapılabilir. Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenen veya aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilen ihalelerde ise sadece fiyat dışı unsurlar üzerinden elektronik eksiltme yapılması mümkün olacaktır.
Ancak EKAP şu an için sadece fiyat üzerinden elektronik eksiltmeye müsaade etmektedir.
14- Elektronik eksiltme sırasında EKAP erişimi kesilir ya da sistem kitlenir ise ne olur?
Elektronik eksiltme süresince teknik sorunlarla karşılaşılması durumunda ise eksiltme durdurulur ve isteklilere yeni bir davet gönderilerek eksiltme ertelenir. Davette belirtilen tarih ve saatte eksiltmeye kaldığı yerden devam edilir.
15- Elektronik eksiltme yapılan ihalelerde yaklaşık maliyet ne zaman açıklanır?
Yaklaşık maliyet, elektronik eksiltme tamamlandıktan sonra açıklanır.